Holur reir

eftir

Svan Gísla Þorkelsson

Leikrit í fjórum þáttum

Persónur:
Vífill Bergmann, ca. sextíu ára tónlistarmaður

Bergur Antonsson, 18-22 ára tónlistarnemi

Elsa Hermannsdóttir, 40 ára tónlistakona og móðir Bergs

Sólrún Sverrisdóttir, 18 ára unnusta Bergs

Fyrsti þáttur

Sviðið: Vinnuherbergi tónskálds. Flygill á gólfi, nótur og bækur út um allt, skúffur og skápar. Stólar og borð.

Vífill

(Vífill situr við píanóið og horfir í gaupnir sér. Það er bankað á útidyr og Vifill stendur upp og gengur að útidyrunum. Raddir þeirra heyrast án þess að þeir sjáist. Ah já, þú ert þá mættur. Komdu sæll, ég heiti Vífill.

Bergur

Sæll. Bergur.

Vifill

Viltu taka af þér?

Bergur

Ha, a, nei ég verð bara í jakkanum.

Vifill

Gjörðu svo vel að ganga í bæinn.(Þeir koma inn í vinnustofuna)

Já þú ert Bergur. Og hefur sem sagt áhuga á tónlist?

Bergur

Ja, mig langar að sjá hvort ég get lært eitthvað á píanó.

Vífill

Píanó segir þú. Jú víst kenni ég stundum á píanó, en það er lítið núorðið. Lofaðu mér að sjá á þér hendurnar. (Bergur réttir fram lúkurnar og Vífill horfir um stund á olíublettaðar hendur Bergs) Þú ert með góðar hendur Bergur. En þú þarft að ná af þér olíunni. Fílabeinið er fljótt að verða kámugt ef ekki er að gætt. Það er snyrting hér inn af ganginum sem þú mátt nota.  Ertu að vinna á bensínstöð?

Bergur

(Gengur fram á ganginn og inn á salernið) Nei, ég á mótorhjól. Kúplingin slúðrar svolítið.

Vífill

 (Gengur að flyglinum og sest niður við það slær á það innganginn úr fimmtu simfóníu Beethovens og kallar) Kannast þú nokkuð við þetta?

Bergur

(Kemur aftur inn og stendur við flygilinn) Ég keypti hjólið af kunningja mínum. Vissi auðvitað að það þurfti að gera ýmislegt fyrir það. En hvað fær maður svo sem fyrir 100.000 kall og einn bjórkassa. Heyrðu ert þú ekki voða frægur?

Vífill

(Hættir að spila)Frægur er nú varla orðið, en  satt segir þú, hvað fær maður svo sem fyrir peninga yfirleitt, hvað þá bjórkassa. (Dregur til stól sem stendur í seilingarfjarlægð og hallar sér fram) Sestu hérna, við þurfum að byrja á því að ræða dálítið saman. (Bergur sest) Segðu mér Bergur, hvers vegna viltu læra að spila?

Bergur

Ég veit það ekki. Eiginlega var þetta mömmu hugmynd. Hún spilar á píanó eins og þú kannski veist. Hún reyndi að kenna mér dáldið þegar ég var lítill, en þá hafði ég engan áhuga, eða svo segir hún. Svo núna eftir að ég hætti í skólanum hef ég stundum verið að glamra á píanóið hennar. Eiginlega var það nú hún sem ákvað að hringja í þig.

Vífill

Móðir þín já. Hún er mikil hæfileika kona. Hefði getað náð langt.... nú jæja, en þú ert sem sagt ákveðinn í að reyna að læra á hljóðfærið píanó?

Bergur

Maður gæti kannski komist í hljómsveit.

Vífill

Hvað spilar þú þegar þú ert að glamra heima hjá þér?

Bergur

Æ bara eitthvað. Mér finnst mest gaman að spila bara eitthvað út í loftið. Stundum held ég jafnvel að ég sé búin að ná einhverju eða semja eitthvað nýtt, en svo gleymi ég því bara strax aftur.

Vífill

(Snýr sér aftur að flyglinum og spilar aftur sama stefið og áður eftir Beethoven) Hlustaðu á þetta. Hefur þú heyrt þetta áður?

Bergur

Eitthvað rámar mig nú í þetta. Ég held að mamma spili þetta stundum.

Vífill

Þetta er stef úr einu frægasta tónverki sem samið hefur verið. Upphafið á fimmtu simfóníu Ludviks Van Beethovens. Þú hlýtur að hafa heyrt hans getið.

Bergur

Hann samdi helling af simfóníum, var það ekki. Ég hlusta nú ekki mikið á svoleiðis tónlist. Maður er nú fljótur að skella á sig head-settinu þegar sú gamla byrjar. Simfóníur og öll þessi gamla tónlist er svo flókin. Maður skilur eiginlega ekkert í henni.

Vífill

En kannast þú ekki við þetta? (Spilar nú fyrstu línu Gamla Nóa)

Bergur

Þetta?  Þetta er nú bara Gamli Nói, er það ekki?

Vífill

Jú reyndar, en þetta er líka upphafið á fimmtu simfóníu Beethovens, spilað afturábak.  (Spilar tóndæmið bæði afturábak og áfram) Heyrirðu það. (Syngur með) Da da da daaa. Da da da daaa. og

Da da da daaa. Da da da daaa.

Bergur

Humm. Var Beethoven ekki svaka frægur?  Samdi hann líka Gamla Nóa?

Vífill

Jú víst var hann frægur og er það enn. Eitt frægasta og besta tónskáld veraldar fyrr og síðar, en hann samdi samt ekki Gamla Nóa. Höfundur þeirrar merku tónsmíðar er löngu gleymdur. En þú heyrir að þessi tónlist, eins og öll tónlist er ekki flókin í sjálfu sér. Hún byggist upp á mismunandi niðurröðun á sömu nótunum aftur og aftur, með mismunandi takti. Stundum samanstendur hún af mismunandi tegundum hljóða, eins og t.d. í simfóníunum þar sem fjöldi hljóðfæra eru notuð samtímis. Í meginatriðum er tónlist byggð á endurtekningum. Rétt eins og lífið sjálft. (Stendur upp og gengur um gólf) En látum tónfræðina bíða betri tíma. Tónlist er hvort sem er eins og trúin, það er tilgangslaust að skilgreina hana ef þú lifir hana ekki. (Stendur kyrr fyrir framan Berg) En segðu mér Bergur, hversvegna heldur þú að mismunandi tónlist hafi svona ólík áhrif á fólk. Sumir fyllast sælutilfinningu þegar þeir heyra ákveðið verk, en aðrir verða bara önugir og pirraðir við það.

Bergur

(Hugsi) Smekkur fólks er bara mismunandi.

Vífill

Gott og vel, tónlistarsmekkur manna er mismunandi. En hvers vegna?

Bergur

Hvað áttu við, fílar fólk ekki bara mismunandi tónlist?

Vífill

Það er eins með tónlist og alla aðra skapaða hluti, við getum ekki skilið eðli hennar nema í ljósi tilgangs hennar. En hver er tilgangur tónlistar? Hann er mismunandi og þess vegna fellur mismunandi fólki mismunandi tónlist vel í geð. Tilgangi tónlistarinnar ræður sá er hana skapar. Þér fellur við tónlist sem  talar til þín og höfðar til anda þíns. Ef andi þinn er dofinn og þú hrærist í einföldum tilfinningum, mér liggur við að segja, takmarkar tilfinningalíf þitt við efnislegar langanir, þarf ekki annað en einfalt hljóðfall, nánast aðeins trumbuslátt til að hvetja þig áfram.

Bergur

Þú talar um tónlist á svo háfleygan hátt að ég held að ég geti aldrei skilið hvað þú ert að fara. Getum við ekki bara byrjað. Kanntu ekki einhver gömul bítlalög sem þú getur kennt mér.

Vífill.

(Sest aftur niður) Ég er ekki ungur maður lengur Bergur minn, reyndar svo gamall að ég verð að vanda til alls þess sem ég tek mér fyrir hendur. Ég hef ekki lengur tíma til að sóa. Þú ert orðinn hvað, 18 ára og kannt lítið sem ekkert fyrir þér, allavega hvað tónlist varðar. Jú þú getur vel lært að spila á píanó, jafnvel nægjanlega vel til að komast í einhverja hljómsveit.  En flestir mundu samt segja að það væri orðið of seint fyrir þig til að geta orðið góður píanisti, hvað þá eitthvað meira. Ef það væri ekki fyrir orð móður þinnar  og já..þá hefði ég ekki einusinni fallist á að leyfa þér að koma í þetta viðtal. Ég verð að vera viss um, áður enn ég fellst á að kenna þér, að þú  hafir það til bruns að bera sem þarf til að ég geti réttlætt það fyrir sjálfum mér að taka þig í læri. Það sem skiptir hér mestu máli er í fyrsta lagi viðhorf þitt og í öðru lagi sál þín. Það geta allir lært að lesa nótur og jafnvel náð viðunandi tækni með stífum æfingum, en það nægir ekki til að verða alvöru músíkant. Þess vegna verð ég að ransaka þig Bergur, spyrja þig um hluti sem þér finnast ef til vill ekki skipta neinu máli í dag, eða þú hefur ekki leitt hugann að yfir höfuð. Ég hef í sjálfu sér ekki nokkurn áhuga að kenna þér að spila á píanó.

Bergur

Þá hef ég víst lítið hér að gera.

Vífill

En ég hef áhuga á að leiðbeina þér til að verða sannur listamaður.

Bergur

Og hvað er sannur listamaður?

Vífill

Sannur listamaður er eins og holur reir. Í sjálfu sér algeng og ómerkileg jurt sem vex út á víðavangi. En þegar gerð hafa verið á reirstafinn göt á réttum stöðum og í hann er blásið af kunnáttu, streymir frá honum dýrðleg tónlist. Skilur þú þetta?

Bergur

Ég kom nú bara til þess að sjá hvort þú gætir kennt mér að spila eitthvað. Hvað fær þig annars til að halda að ég hafi yfirleitt einhverja möguleika á að standast þessar hástemmdu kröfur þínar.

Vífill

Þú ert sjálfsagt búinn að gleyma því, en ég kom stundum heim til þín þegar þú varst svo lítill að það þurfti að hlaða undir þig púðum svo þú gætir setið við píanóið hennar mömmu þinnar. Ég hlustaði oft á þig spila, en það eru  meira en 13 ár síðan.

Bergur

Hlustað á mig spila. En ég kann ekkert að spila, og hef aldrei kunnað neitt að spila. Ertu viss um að það hafi verið ég?

Vífill

Ég hef aldrei séð neitt barn æfa fingrasetningar með jafn mikilli nákvæmni og einbeitingu og þig.  Það eitt sagði mér ýmislegt. Móðir þín og ég vorum nú vinir.....En hvað um það. Viðhorf, þau skipta mestu máli eins og komið er. Viðhorf  þín og sál þín.

Bergur.

Hvað meinar þú sál mín. Þú talar eins og prestur eða eitthvað. Sál? Ertu viss um að það sé eitthvað til sem heitir sál?

Vífill

Já ég er viss um það Bergur. Sálin, andinn sem gæðir tónlistina og hvaða list sem er því sem gerir hana að list. Öll list er og verður aldrei annað en tjáning mannsandans. Listamaðurinn tjáir það í list sinni hvernig  hann skynjar heiminn og ef andi hans er dofinn, verður list hans dauð og nær aldrei að stíga út fyrir efnið. Hún verður aðeins að vélrænum tæknibrellum og sundurleitum hljómum eða klessum á striga. Listamaður með lifandi sál nær að teygja sig út fyrir efnið, hræra anda okkar og lyfta okkur þegar best lætur, til æðri sviða. Beethoven, Mozart, Bach og Mendelson. Tónlistin er fæða sálarinnar.

Bergur

Þú ert svo ferlega háfleygur að ég skil þig varla. Samt held ég að ég viti hvað þú átt við. Ég finn það stundum þegar ég er á hjólinu mínu og finnst ég aldrei geta farið nógu hratt. Mér finnst eins og ég sé alltaf of þungur en þurfi samt að fara hraðar og hraðar  þangað til ég tekst á loft og fljúgi.

Vífill

Einmitt, en hjólið þitt er ekki gert til þess að fljúga, til þess þarft þú flugvél. Flugvél getur reyndar farið með ofsahraða á jörðu niðri, en það er ekki fyrr en hún hefst á loft og flýgur að hún uppfyllir tilgang sinn. Ef til vill er það ekki orðið of seint að gera píanóið að verkfæri  fyrir þig.

Bergur

(Stendur upp) Komst þú oft í heimsókn til okkar þegar ég var lítill?

Vífill

Ég þekkti mömmu þína vel hér áður fyrr, áður en hún gifti sig.

Bergur

Nú, ég man ekkert eftir þér. Hvernig þekktir þú mömmu?

Vífill

Við vorum nánir vinir í nokkur ár. Hún er mikil hæfileikakona. En við erum hér til þess að ákveða framtíð þína, ekki til að rifja upp það sem einu sinni var. Hvað segir þú annars um allt þetta, langar þig til þess að verða flugvél?

Bergur

Hrapa þær ekki stundum?

Vífill

Vissulega, stundum gerist það. En þú ert flugvél sem aldrei hefur farið á loft og ef rétt er að öllu staðið, held ég að þú munir ekki hrapa, nema að þú viljir það sjálfur.

Bergur

Þú sagðir áðan að mamma væri mikil hæfileikakona. Ég veit að hún hefur það svo sem ágætt, hefur nóg að gera við að spila með öllum þessum óperusöngvurum út um allt. Alla vega þegar hún er edrú. En hún talar stundum þannig að manni finnst eins og hún hafi búist við meiru. Hrapaði hún kannski eða var hún aldrei alvöru flugvél.

Vífill

Elsa Hermannsdóttir var vissulega flugvél, já þota, en það hefur sitt hvað gengið á hjá henni. Ég þekkti hana eins og ég sagði þér fyrir mörgum árum og hef ekkert samband haft við hana fyrr en hún hringdi um daginn út af þér. En þú getur reitt þig á það að ef þú hefur eitthvað af tónlistar-genunum hennar hefur þú ekki verið svikinn um neitt.

Bergur

Heldur þú þá að tónlistargáfan sé arfgeng?

Vífill

Það má ef til vill segja sem svo. Mér er sagt að einn þriðja af hæfileikum manna megi rekja til erfða, einn þriðji sé áuninn og einn þriðji áskapaður, það er að segja nokkurskonar guðsgjöf sem gerir þig að þér og þar með að einstöku fyrirbæri í alheiminum. En það er líka næsta víst að snilligáfa verður aðeins til þegar allir þriðjungarnir leggjast á eitt. Og svo er það auðvitað þetta með tíman.

Bergur

Hvað áttu við með tíman?

Vífill

Æ þeir hafa víst komist að því að allir snillingar eigi það sameiginlegt að þeir nota tímann vel. Þeir sofa lítið og eru stöðugt að.

Bergur

Sefur þú lítið?

Vífill

(Brosir) Ég sef réttar sex klukkustundir á sólarhring. Of mikið til að vera snillingur.

Bergur

Sex tíma? Ég sef stundum allan daginn.

Vífill

Það sem við eigum enn eftir að fá á hreint er hvort þú viljir verða alvöru listamaður, eða ætlar að láta þér nægja að vera mótorhjólaknapi.

Bergur

Ég veit það, en hverju getur maður svarað. Þú gengur með svo háar hugmyndir um mig að maður verður skíthræddur um að missa af einhverju ef ég samþykki ekki allt sem þú segir.

Vífill

Svaraðu þá fyrir mig annari spurningu Bergur. Ertu hamingjusamur?

Bergur

Hamingjusamur? Hvað áttu við?

Vífill

Ertu ánægður með lífið?

Bergur

Þetta er ágætt. Auðvitað er maður ekkert alltaf í einhverju toppformi og sumt getur farið alveg ótrúlega mikið í taugarnar á manni. En þetta gengur samt.

Vífill

Áttu marga vini?

Bergur

Vini, maður kallar nú ekki alla vini sína. En ég á sæmilega marga kunningja.

Vífill

Áttu einhvern alvöru vin?

Bergur

(Verður skyndilega argur) Hvað kemur þetta málinu við. Getur þú ekki bara ákveðið hvort þú ætlar að kenna mér á þetta helvítis píanó eða ekki. Ég nenni ekki að hanga hér í allan dag ef þú ætlar aða halda svona áfram.

Vífill

(Snýr sér að flyglinumu og byrjar að spila Gamla Nóa.) Gott og vel Bergur minn. Ég hef reyndar ákveðið að taka þig að mér. Sestu hérna við hliðina á mér og taktu eftir. Komdu nú. Kanntu að spila Gamla Nóa?

Bergur

Oh þetta er svo barnalegt.

Vífill

Spilaðu það þá afturábak. (Brosir)

Bergur

(Sest með ólund hjá Vífli og hamrar upphafið á þeirri fimmtu) Hvað sagðir þú aftur að þetta héti?

Vífill

Þetta eru upphafstónar Fimmtu Simfóníu Beethovens.

Bergur

Vá. (hættir að spila)

Vífill

Afsakaðu hvað ég var nærgöngull við þig áðan. Sannleikurinn er sá að það er ákaflega erfitt að segja til um hverjir eru vinir manns og hverjir ekki. Sannur vinskapur byggir nefnilega á ástinni sjálfri. Hefur þú kynnst henni.

Bergur

Þú ert alveg rosalegur. Pælir þú alltaf svona rosalega í öllu. Svo ertu líka soldið lúmskur, afsakar þig í einu orðinu en spyrð svo bara áfram um ennþá meiri prívat mál í því næsta.

Vífill

Finnst þér ástin vera prívat mál.

Bergur

Ég er alla vega ekki með neinni á föstu ef það er það sem þig langar að vita.

Vífill

Nei ég átti ekki sérstaklega við kvennamál þín, nei alls ekki hina guðdómlegu vitfirringu eins og Plató orðaði það. Ég vil bara fá að vita hvaða hugmyndir þú gerir þér um hugtakið ást.

Bergur

Ást, eru ekki allir textar um ástina.

Vífill

(Stendur upp og tekur með sér þunga bók) Ástin sem ég átti við er eitt af grundvallar lögmálum lífsins. Án hennar væri ekkert til, og allra síst tónlist. Sjáðu nú til. (Lætur bókina falla á gólfið) Þú hefur líklega lært það í barnaskóla að það sem fær bókina til að falla í gólfið sé aðdráttarlögmálið, ekki satt. Aðdráttarlögmálið er orð yfir aðlöðunarkrafta efnisins. Einskonar birting ástarinnar í heimi efnisins.

Bergur

(Háðskur) Já já, aðdráttaraflið er ást, hvað er þá hatur?

Vífill

Aðlöðun er einn af eiginleikum efnisins. Hvað gerist þegar þú laðast að einhverju. Nákvæmlega það sama og hjá bókinni sem laðast að jörðinni. Þú dregst að eiginleikum þess. Í veröld okkar mannanna birtist þessi aðlöðunarkraftur á sviðum sem ekki er hægt að segja að séu algjörlega efnisleg. Við köllum það ást eða kærleika þegar við löðumst að einhverju í hverju öðru sem ekki er efnislegt. En hvað gerist þegar að aðlöðunarkraftarnir þverra einhverra hluta vegna. Hlutirnir sundrast. Þegar það gerist hjá okkur mönnunum köllum við það hatur.

Bergur

Heyrðu, ég héllt að þú værir tónlistarkennari ekki einhverkonar vísindalegur Dr, love. Hvað hefur þetta að gera með að læra á píanó?

Vífill

Þetta hefur með skilnig á viðfangefninu að gera. Ég elska tónlist. Ég laðast að eiginleikum hljóða og þeim áhrifum sem mismunandi samsetning þeirra getur haft á mig og aðra. Hljóð eru vissulega efnisleg fyrirbæri, en þau búa yfir þeim eiginleika að geta borið með sér tilfinningar og hugsannir ef þeim er komið þar fyrir. Um leið hætta hljóðin að vera aðeins efnisleg sveiflutíðni og verða hluti af einhverju handan þess efnislega. Það er tónlist.

Bergur

Þú ert bara með fyrirlestra á takteinunum um hvert einasta mál. En segðu mér, þið mamma voruð nánir vinir ekki satt.

Vífill

Jú ég sagði þér það áðan.

Bergur

Þekktirðu þá ekki pabba?

Vífill

Jú víst kannaðist ég við Pabba þinn. En ég þekkti hann lítið. Anton var alltaf á ferð og flugi, og staldrað aldrei nógu lengi við til að ég gæti kynnst honum.Hann býr enn í Ástralíu, er það ekki.

Bergur

Jú hann á heima í Sidney segir mamma. Ég þekki hann ekkert og veit eiginlega ekkert um hann. En þú þekktir mömmu vel, var það ekki?

Vífill

Nægilega mikið til að vita að hún er mæt kona.

Bergur

Hvernig kynntistu henni?

Vífill

Ég var kennarinn hennar í Almenna tónlistarskólanum.Við urðum strax góðir vinir.

Bergur

(Sposkur) Vinir já. Og hvaða eiginleikum laðaðist þú að í mömmu?

Vífill

(Tekur upp bókina og sest aftur við hlið Bergs) Elsa á, svo marga frábæra eignleika. Hún er örlát, glaðvær, hefur mjög skarpt innsæi og mikla sköpunargleði. En við erum núna komnir út í soldið aðra sálma er það ekki.

Bergur

Heyrðu, giftir þú þig aldrei?

Vífill

(Brosandi) Nei ég gifti mig aldrei..

Bergur

Og hvers vegna ef ég má líka gerast svolítið persónulegur.

Vífill

Ég er þannig gerður að mér finnst að fólk eigi aðeins að gefast þeim sem það elskar. Auðvitað er ekki þar með sagt að fólk geti ekki elskað fleiri en einn, en ég sjálfur hef ekki fundið nema eina konu sem ég gat hugsað mér að eyða ævinni með.

Bergur

Og hvað varð um hana?

Vífill

Það má segja að óviðráðanlegar aðstæður hafi gert að verkum að það gekk ekki upp.

Bergur

Ert þú bara á mótorhjóli hvað þetta snertir? (Brosir og stendur upp) Laðaðist hún ekki að þér?

Vífill

Ég vissi alltaf að þú yrðir fljótur að læra.

Bergur

Og hvað?

Vífill

Kannski er best að við látum hér staðar numið í bili Bergur minn. Við eigum eftir að eyða miklum tíma saman, ef Guð lofar, næstu misserin og eigum eftir að kynnast hvorum öðrum miklu betur. Við skulum reyna að koma okkur saman um hvenær og hvað oft þú getur komið í hverri viku.

Bergur

Mamma var nú bara að tala um einu sinni í viku. Þú ert víst svo dýr.

Vífill

Við skulum segja að peningar skipti ekki máli að sinni. Ég tel að þú verðir að koma til mín til að byrja með,fimm sinnum í viku.

Bergur

Fimm sinnum! Það fer þá allur tíminn hjá manni í þetta.

Vífill

Þú verður að líta á þetta sem bæði starf og nám. Fjóra tíma minnst á hverjum degi, fimm daga vikunnar, er það sem þarf til.

Bergur

Ertu genginn af göflunum. Ég geri þá nákvæmlega ekkert annað.

Vífill

Nákvæmlega.

Bergur

Og hvað lengi á þetta að vera svona, fram á sumar eða hvað?

Vífill

Minnst fjögur ár.Kannski sex.

Bergur

Fjögur ár, ertu að grínast.

Vífill

Mundu að tími er afstætt hugtak. Ef þú færir í háskólanám tæki það ekki minna. Læknanám tæki þig minnst sex ár. Hvað er tíminn annars. Hann er bara viðmið fyrir breytingar. Allt sem ekki breytist er hreinlega dautt. Breyting er því eitthvað sem þú ættir að álíta eftirsóknarvert.

Bergur

Og hvað ef mér snýst hugur og ég vill hætta einhvern tíman á þessum fjórum árum?

Vífill

Ég held að ég geti fullyrt að þér á eftir að snúast hugur mörgum sinnum á næstu fjórum árum. Hann á eftir að snúast og snúast aftur. Við erum að tala um þinn huga og þú ræður hvert hann snýr.

Bergur

Og hvað gerist ef... mamma dettur í það?

Vífill

Henni hefur nú gengið nokkuð vel upp á síðkastið ekki satt.

Bergur

Það eru að verða komin tvö ár held ég. En það segir ekki neitt, hún getur fallið hvenær sem er.

Vífill

Gott og vel. Segð þú mér hvað gerist ef mamma þín byrjar að drekka aftur?

Bergur

Nú ég verð að sjá um hana.

Vífill

Hefur það gerst áður?

Bergur

Síðast missti ég úr næstum heila önn áður en hún fékkst til að fara í meðferð.

Vífill

Sumt er á okkar valdi Bergur, annað ekki. Þú ert orðinn fullveðja og berð fyrst og fremst ábyrgð á þínu eigin lífi. Móður þinni er fullkunnugt um hvaða kröfur ég mun gera til þín og það var hún sem bað mig fyrir þig. Ég er viss um að hún treystir sjálfri sér til þess að vera þér frekar til stuðnings en hitt.

Bergur

Ég er samt ekki viss um að þetta geti gengið. Það er svo margt sem getur gerst.

Vífill

Hvað annað?

Bergur

Ég ætlaði nú að fá mér vinnu.

Vífill

Námið er vinna. Ég er búin að segja þér að þú þarft ekki að borga mér.

Bergur

Maður þarf samt að hafa peninga.

Vífill

Til hvers?

Bergur

Nú til að lifa, svo skulda ég líka dálítið.

Vífill

Hverjum

Bergur

Ríkinu

Vífill

Ríkinu, fyrir hvað, varla skatta?

Bergur

Nei sekt.

Vífill

Umferðalagabrot eða svoleiðis eitthvað. Það getur nú varla verið há upphæð.

Bergur

Ég skulda ríkinu 270.000 krónur í sekt vegna innbrots sem ég var dæmdur fyrir. Ef ég borga það ekki verð ég að fara í djeilið.

Vífill

Ó já innbrotið. Þið stáluð sígarettum var það ekki?

Bergur

Vissir þú um innbrotið?

Vífill

Já ég vissi af því, mér var samt ekki kunnugt um að þú hefðir verið dæmdur.

Bergur

Sex mánuðir skilorðsbundnir og 270 þúsund kall í sekt.

Vífill

Hvað segir þú um að selja hjólið og borga skuldina fyrir andvirðið.

Bergur

Ég fæ aldrei svo mikið fyrir það

Vífill

En ef þú gætir nú fengið svo mikið fyrir það?

Bergur

Það mætti athuga það

Vífill

Viltu Þá selja mér hjólið?

Bergur

Ha, selja þér hjólið. Ertu brjálðaður eða hvað. Hvað ætlar þú að gera með mótorhjól.

Vífill

Ég skal kaupa það af þér á 300.000 krónur.

Bergur

En það er nú ekki svo mikils virði. Þú getur nú fengið nokkuð gott hjól fyrir 300.000. 

Vífill

Viltu selja?

Bergur

Á maður þá bara að taka strætó?

Vífill

Viltu selja eða ekki?

Bergur

Ég veit það ekki, hvað ætlar þú að gera við mótorhjól.

Vífill

Það er mitt mál, viltu selja mér hjólið eða heldurðu að þú getir fengi meira fyrir það annarsstaðar?

Bergur

OK díll, og þú borgar umskráninguna. (Réttir Vífli höndina)

Vífill

(Stendur upp og tekur í hönd Bergs fer síðan í brjóstvasa sinn tekur upp ávísanahefti og skrifar ávísun) Þú skalt nota þessa peninga til að greiða keisaranum það sem keisarans er. Seinna finnum við leið til þess að ná þessu af honum til baka. Koma tímar og koma ráð. (Réttir Bergi ávísunina sem tekur hana og stingur henni í vasan)

Bergur

(Glottandi) Hvenær viltu ganga frá pappírunum?

Vífill

Við gerum það seinna. En ég ætlaði í framhaldi af þessum viðskiptum okkar að biðja þig um að gera mér greiða.

Bergur

Já, já, ef ég get.

Vífill

Getur þú annast hjólið fyrir mig. Þú mátt nota það eins og þú villt, bara að halda því í góðu standi og reyna ekki að fljúga á því.

Bergur

(Lætur sig falla í stólinn) Hversvegna ertu að þessu. Ertu núna búinn að skuldbinda mig þér persónulega. Verð ég núna að standa og sitja eins og þú segir. Ert þú nú orðinn keisarinn?

Vífill

Alls ekki Bergur. Þú ert aðeins skuldbundinn sjálfum þér. Þú þarft hins vegar að hafa huga þinn allan við námið sem er framundan og ef það kostar ekki meira en sem nemur notuðu mótorhjóli, finnst mér til þess vinandi.

Bergur

Ertu svona ríkur eða hvað?

Vífill

Ég er ríkur af ýmsu, fátækur af öðru. Af peningum á ég ekki mikið, en nóg samt til að borga fyrir hjólið.

Bergur

Þú sagðist vera nánast hættur að kenna á píanó. Á hverju græðir þú.

Vífill

Ég hef fengið vel greitt fyrir ýmis verkefni sem ég hef tekið að mér. Svo hef ég dálitlar tekjur af stefgjöldum.

Bergur

Er mikið spilað eftir þig í útvarpinu?

Vífill

Það kemur fyrir ennþá.

Bergur

Mamma segir að þú sért rosalega gott tónskáld en að þú sért haldinn fullkomnunaráráttu og þess vegna lendi stærsti hluti tónsmíða þinna ofan í skúffu.

Vífill

(Stendur upp fer ofaní skúffu og tekur upp nótnabúnka og skellir þeim á flygilinn) Heldur þú að þetta séu einhverjar moskuskreytingar.

Bergur

Moska, er það ekki borg í Rússlandi?

Vífill

Nei moska ekki Moskva. Moska er bænahús múslima. Þær eru gjarnan skreyttar að utan sem innann með mósaík-lögnum sem sumar hverjar eru svo vel unnar að þær virðast fullkomnar. En ef  grannt er skoðað kemur í ljós að í hverri mynd er samt smá galli. Ein flís liggur á skjön við allar aðrar, stundum í miðri mynd, stundum einhversstaðar í jaðri hennar. Ástæðan er sú að meðal múslima þykir það stærilæti gagnvart Guði ef menn reyna að skapa eitthvað fullkomið, því aðeins Guð er fullkominn. Þess vegna hafa þessir frábæru listamenn sem lögðu mósaík myndirnar lýtt handverk sín og áréttað þannig ófullkomleika sinn frammi fyrir Guði og mönnum. Sjálfur hef ég aldrei þurft að lýta tónsmíðar mínar viljandi. Gallar þeirra og hnökrar eru öllum of augljósir. Ég hef aðeins reynt að fækka þeim eins og kostur er og það getur stundum verið tímafrekt.

Bergur

Trúir þú á Guð?

Vífill

Ég er nokkuð viss um að hann er til. Ég held samt að ég geti varla sagt að ég trúi á hann.

Bergur

Hvernig getur þú verið viss um að hann sé til?

Vífill

Á sama hátt og ég get verið viss um að tveir plús tveir eru fjórir. það er vitsmunaleg vissa.

Bergur

En getur þú sannað að Guð sé til

Vífill

Sannað og ekki sannað. Ég spyr, hvernig getur regla orðið til úr óreglu án þess að vitsmunir komi þar nokkuð nærri. Ef eðli efnissins væri að vera í óreglu eins og það var víst upphaflega, mundi það halda áfram að vera í óreglu. Hvaðan kom reglan. Og það eitt að vitsmunir eru hluti að alheiminum segir okkur að þeir hljóti alltaf að hafa verið til staðar í einhverju formi frá upphafi og kannski handan þess ef hægt er að ímynda sér það. Það eru þessi afleidda upprunalega uppspretta vitmunanna sem ég kalla Guð.

Bergur

En að vita að Guð er til, er ekki það sama og að trúa á hann.

Vífill

Skarplega athugað Bergur. Eins og ég hef stundum sagt, er það eins með tónlist og trú þú verður að lifa hana, annars verður hún bara fræði og æfingar.Í þessu tilliti á maður að vera eins og hinn holi reir.

Bergur

Ég hef aldrei verið viss um neitt með Guð. Auðvitað þá fermdist maður eins og aðrir. Ég man að mamma kom frá Staðarfelli bara til að vera í veislunni, fór svo strax aftur. Amma var þá nýdáin og mamma fór algjörlega í klessu. Magga frænka sá alveg um allt.

Vífill

(Fitlar) Já ég þekkti Margréti ágætlega.

Bergur

Nú hvernig þekktir þú hana?

Vífill

Ég umgekkst bæði Margréti og Þórhall mikið þegar að ég og mamma þín áttum samleið um tíma. Þórhallur er firnagóður kontrabassa-leikari.

Bergur

Það getur svo sem vel verið, hann spilar með simfóníunni. En hann er samt auli. Hann lemur bæði kerlinguna og krakkana. Mamma segir að hann sé sadisti.

Vífill

Hann hefur mikið skap, svo mikið er víst. En hann var góður vinur hans pabba þíns. Þeir baukuðu mikið saman í þá daga.

Bergur

Mér er alveg skítsama, hann er hvelvítis aumingi.

Vífill

Þekkir þú Þórhall eitthvað persónulega?

Bergur

Æ nei, og ég vil ekki þekkja hann. Hann kemur stundum til mömmu í kaffi og lætur eins og hann sé heima hjá sér. Mamma þolir hann ekki heldur.

Vífill

Hann er þá kannski lélegur hljóðfæraleikari þrátt fyrir allt.

Bergur

Varstu ekki að segja að hann væri svo góður.

Vífill

Ég var bara að hugsa um gömulu indversku spekina sem heldur því fram að alheimurinn sé gerður úr miklum ómi sem gengur fram af almættinu. Segja má að hamingjan og lífsleiknin sé fólgin í því að finna þennan óm og læra að halda honum í einu og öllu og leiða hann í gegnum reirinn sinn. Þeim sem ekki tekst þetta lenda stöðugt upp á kant við allt og alla. Virðast ekki geta flúið mistökin ein eftir önnur.

Bergur

(Skyndilega mjög reiður) Þórhallur spilar þá sko rammfalskt þennann andskotans óm og, og mamma líka, Þau bæði tvö. Hún heldur að ég viti það ekki, en hún hefur sofið hjá honum þessu helvíti ...ég veit það alveg, oft meira að segja.

Vífill

En varstu ekki að segja að móður þinni líkaði alls ekki við hann?

Bergur

Þú veist ekki hvernig hún getur verið. Hún er svo rugluð. Hvernig á maður að fatta fólk sem talar um einhvern eins og hann sé ófreskja og getur svo látið hann ríða sér á eftir.

Vífill

Ég skil að þú ert reiður en svona orðbragð vil ég ekki að þú notir í mínum húsum. Hvað sem þú kannt að halda um mömmu þína þá er víst að hún er ekki slæm kona.

Bergur

Hún hefur alltaf klikkað og á örugglega alltaf eftir að klikka. 

Vífill

Það hrasa allir einhvern tíman, sumir oftar en aðrir. En það er ekki spurt um það þegar allt kemur til alls, heldur hversu oft viðkomandi stóð upp. Og um þessar mundir er hún á fótunum, ekki satt.

Bergur

Á fótunum. Hvað er hún þá að gera liggjandi með þessum aula. Er hann ekki giftur.

Vífill

Hefur þú rætt þetta við hana?

Bergur

Það er ekkert hægt að ræða við hana. Hún mundi bara segja mér að þetta kæmi mér ekkert við. Ég veit ekki einu sinni hvers vegna ég er að segja þér frá þessu, ég þekki þig ekki neitt. Ég hef nú aldrei getað tala við svona eldra fólk um neitt.

Þögn

Vífill

En segðu mér Bergur, mannstu eftir henni Freydísi ömmu þinni.

Bergur

Jú jú, ég man vel eftir henni. Hún var nú eitthvað skrítin. Ég fór einu sinni í heimsókn til hennar í Keflavík með mömmu. Allt fullt af drasli heima hjá henni maður.

Vífill

En kynntist þú henni ekkert. Hún var nú eitthvað að eiga við tónlist hér í gamla daga, söng með hljómsveit upp á Keflavíkur-flugvelli um árabil.

Bergur

Já ég veit, hún kynntist pabba mömmu þar, var það ekki. Nei, það var aldrei mikið samband á milli okkar og hennar. Svo veiktist hún og ég sá hana einu sinni á sjúkrahúsinu áður en hún dó.Hvers vegna ertu að spyrja að þessu?

Vífill

Ja þú sagðist aldrei hafa talað mikið við fullorðið fólk.

Bergur

Fullorðið fólk skilur aldrei hvað ungt fólk er að hugsa. Það hagar sér eins og það hafi aldrei verið ungt sjálft.

Vífill

Þér er velkomið að ræða þessi og önnur mál við mig þegar þú villt Bergur. Þegar þú ert kominn í læri hjá mér lýt ég þannig á að ekkert varðandi þig sé mér óviðkomandi, óskir þú eftir að deila því með mér.

(Þögn)

Jæja Bergur, það er ef til vill kominn tími fyrir okkur að slíta þessu samtali. Þú ert ákveðinn í því að láta að reyna á þetta samkomulag okkar er það ekki. Mætir hér stundvíslega klukkan tíu á mánudag. Þá hefjum við fyrsta tímann.

Bergur

(Daufur í dálkinn)Jú ætli það ekki. Á ég þá að taka hjólið og passa það fyrir þig.

Vífill

(Gengur að Bergi sem stendur upp, og þeir takast í hendur) Ef þú vildir vera svo vænn. Það er búið að vera mjög gaman að kynnast þér, en við erum nú bara rétt að byrja. Ég bið að heilsa mömmu þinni og farðu nú varlega á hjólinu mínu. (Brosir)

Bergur

Sjáumst á mánudag (gengur út)  Ok Bæ

Vífill

(Gengur að flyglinum sest niður og spilar með annarri hendi Gamla Nóa)

Annar þáttur

Kennslustund, tveimur árum seinna, í vinnustofu Vífils er að hefjast. Sitthvað hefur breyst í vinnustofunni. Bergur situr við flygilinn og blaðar í nótnabúnka. Vífill kemur inn með tekönnu og bolla á bakka.

Vífill

Mikið er hann kaldur. Var ekki erfitt að komast á hjólinu í öllum þessum snjó.

Bergur

Ég skildi hjólið eftir heima og tók strætó. (Leggur frá sér nótnaheftið og þeir setjast saman við lítið borð og fá sér te.)

Vífill

Það var skynsamlegt af þér. Þú hefur þurft að vakna svolítið fyrr var það ekki.

Bergur

Hvernig er með þessa sónötu sem þú ert að semja, hefur þér miðað eitthvað frá því í haust.

Vífill

Víst hefur mér miðað en hún er ekki búin. Ég heyri að þú hefur verið að hnýsast einu sinni enn.

Bergur

Maður kallar það nú ekki að hnýsast þó maður kíki á það sem fyrir augu ber. Mér sýndist þú ekki hafa gert neinar stórvægilegar breytingar.

Vífill

Tónsmíðar fela í sér aðgát með hinu smáa, það veistu.

Bergur

(Hæðinn)Eða kannski þú sért bara orðinn nokkuð ánægður með stykkið.

Vífill

Það er nú nokkuð langt í land enn held ég.

Bergur

Verður þú aldrei þreyttur á þessu?

Vífill

Jú stundum þreyttur en aldrei leiður.

Bergur

Ég verð að viðurkenna að ég hef fundið fyrir talsverðri þreytu upp á síðkastið. Við höfum líka verið að í tvö ár án þess að gera meira en nokkra daga hlé yfir stórhátíðardaganna. Ég var að hugsa hvort það gæti ekki verið bara gott að taka eins og 10 daga hvíld og gera  eitthvað annað. Alla vega gæti ég notað hvíldina.

Vífill

Hvað áttu við með hvíld. Hætta æfingum?

Bergur

Ja, bara í nokkra daga. Ég var jafnvel að hugsa með mér að það gæti verið gaman að skreppa til útlanda.

Vífill

Foreldrar Sólrúnu eiga heima í Flórída er það ekki.

Bergur

(Hörkulega)Já reyndar. Sólrún ætlar að fara þangað um páskanna, og ég get fengið farmiða á tilboði unúna. Ég gæti vel hugsað mér að skella mér með.

Vífill

Ég vissi ekki að þú værir í svona nánum vinskap við Sólrúnu. Þið eruð búin að þekkjast svo stutt.

Bergur

Tíminn er afstæður manstu.(Brosir hæðinn) Við erum búin að þekkjast í næstum þrjá mánuði. Mér líkar mjög vel við hana eins og ég sagði þér.

Vífill

En Þú sagðir mér ekki að þú værir orðinn ástfanginn af henni. Flygillinn hefur reyndar hljómað bjartari undanfarið.

Bergur

Sólrún er frábær. Sú var líka ánægð með afmælisgjöfina. Eftir að ég spilaði menúettinn fyrir hana, sagði hún að hann væri besta afmælisgjöf sem hún hefði nokkurn tíma fengið.

Vífill

Lagið sem þú kallar sólstafadansinn? Tileinkaðir þú henni það. Það er vissulega snoturt og nafnið er líka fallegt.

Bergur

En hvað segir þú um að við tökum smá hlé, tíu daga eða svo. Það gæti líka gefið þér tíma til að ljúka við sónötuna.

Vífill

Það lengsta sem við höfum ekki sést í þessi tvö ár eru þrír dagar. Þá daga æfðir þú þig samviskusamlega heima hjá þér, en samt fannst mér eins og það tæki viku fyrir okkur að ná tempóinu upp aftur. Vegna þess hversu vel okkur hefur tekist að fylgja þessu stífa prógrammi hefur þú náð árangri sem aðrir ná ekki á áratug. Ertu tilbúinn að hætta því fyrir 10 daga á sólarströnd?

Bergur

Ég vil nú aðallega bara vera nálægt henni.

Vífill

Þú ert sem sagt raunverulega ástfanginn.

Bergur

(Argur)Ég veit ekki hvað ég er raunverulega. Fólk notar þetta ástar hugtak eins og einhverskonar ábreiðu yfir allt mögulegt. Ég veit bara að mér líður ágætlega í návist hennar og vill vera nálægt henni. Ég laðast(Hermir eftir Vífli) að henni, og samkvæmt þínum skilgreiningum er það einhverskonar....

Vífill

Jú vissulega, en….

Bergur

(Grípur framm í) Hvað segir þú um að við tökum smá pásu um páskana?

Vífill

Ertu búinn að ræða þetta við mömmu þína?

Bergur

Ja, ég minntist á þetta. Mér finnst að hún vera í betra formi enn nokkru sinni fyrr. Reyndar sé ég ekki að henni komi þetta neitt við. Ég á sjálfur fyrir farinu. Þó þetta hlutastarf í sundlauginni gefi ekki mikið af sér, hefur mér tekist að spara soldið. Þú hefur nú séð til þess að maður hefur ekki einu sinni tíma til að eyða peningunum sínum.

Vífill

Þú ert sem sagt óhræddur við að rugga bátnum?

Bergur

Þú skalt nú ekki vera að beita þessu á mig. Ég veit vel að þetta nám mitt hefur haft mikil áhrif á hana.Alla vega hefur hún ekki bragðað dropa í fjögur ár. En við erum aðeins að tala um nokkra daga frí. Og fyrst við erum farnir að tala um mömmu, þá skal ég segja þér að það gæti ýmislegt annað ruggað bátnum meira en nokkra daga fjarvera mín. Það hefur ýmisslegt komið upp úr kafinu upp á síðkastið. Ég furða mig reyndar ekki lengur á því hvers vegna þú hefur aldrei viljað tala um kunningskap ykkar hér áður fyrr.

Vífill

Ég átti nú við að þú ert óhræddur um að svona frí mundi ekki trufla hjá þér einbeitinguna við námið. En hvað áttu við, komið upp úr kafinu? hefur mamma þín verið að segja þér eitthvað af samskiptum okkar hér áður fyrr.

Vífill

Það má segja það.

Vífill

Það er kannski ekki fríið sem ég hef aðal-áhyggjur af Bergur minn. Ef þú ert raunverulega farinn að tengjast þessari stúlku sterkum tilfinningalegum böndum sem þú villt leggja þig fram við að rækta, þá er það eitthvað sem greinilega kemur til með að hafa áhrif á samstarf okkar og á þig um ófyrirsjánlega framtíð. Hefur þú hugsað um það?

Bergur

Ég hef hugsað um það og ekki hugsað um það. Er ekki sagt að ástin sé blind?

Vífill

Það er svo auðvelt að þola kosti hvers annars, það eru ókostirnir sem ráða úrslitum og því miður erum við oftast nær blind á þá svona í byrjun. Þessu ætti auðvitað að vera öfugt farið. Ef við værum blind á kostina og væri auðveldara fyrir okkur að sjá hvort við getum sætt okkur við ókostina.

Bergur

Stundum finnst mér eins og ég sé að tala við haus og ekkert annað. Hvernig á maður að verða ástfanginn af göllunum. Ef allir einblíndu á þá mundi mannkynið verða útdautt á skömmum tíma.

Vífill

Það þarf nú ekki að vera sérlega djúpt sambandið á milli kynjana til að koma barni undir.

Bergur

Og hvað veist þú um það. Ekki átt þú nein börn, er það?

Vífill

Það var og. Hér liggur nú eitthvað dýpra undir fyrst þú ert farinn að skensa mig svona. Um hvað rædduð þið eiginlega, þú og mamma þín.

Begur

Við ræddum um þig.

Vífill

Já, það hlaut að koma að því. Og hvað sagði hún þér um mig?

Bergur

Við töluðum saman lengi í gærkvöldi. Og það kom svo sem ýmislegt upp úr dúrnum, ýmisslegt sem þú hefur svo sem ekki verið að segja manni neitt frá. En samkvæmt því sem hún segir voruð þið nú dáldið meira en vinir.

Vífill

Svo þú og Elsa voruð að ræða um liðna tíma.

Bergur

Liðna fyrir þig kannski, en greinilega ekki hvað hana snertir. Hún sagði mér soldið frá því þegar þið voruð saman.

Vífill

Nú já, en það eru liðnir tímar Bergur.

Bergur

(Verður skyndilega harður) Hún sagði mér að þú hefðir svo gott sem svikið hana. Einn dag bara staðið upp og gengið út án þess að gefa nokkra skýringu.

Vífill

Það er alveg rétt, ég fór.

Bergur

Þú hlýtur sem sagt að hafa uppgötvað eitthvað hræðilegt í fari hennar. Hvaða ókosti hafði hún sem þú gast ekki hugsað þér að búa við. Er hún ekki annars þessi eina kona sem þú sagðist hafa hitt og geta hugsað þér að giftast?

Vífill

Það er rétt hjá þér Bergur, það var hún. En kostir hennar eða gallar höfðu ekkert við aðskilnað okkar að gera. Ég veit að þú villt að ég geri núna hreint fyrir mínum dyrum og segi þér mína hlið á málunum.En mér var nauðugur einn kostur að segja skilið við móður þína af ástæðum sem mér er og var ómögulegt að skýra frá. Þær ástæður hafa ekkert breyst. Ég vissi að það hlaut að koma að því að þú vildir fá að vita meira um samskipti okkar Elsu og mundir leita til þess annara leiða en að spyrja mig eins og þú hefur stundum reynt í gegnum tíðina.

Bergur

Já ég skil. Þér finnst allt í lagi að ræða einkamálin svo fremi sem þau eru ekki þín eigin.Þú hefur alltaf látið sem svo, eftir að ég hóf námið, að þér væri ekkert óviðkomandi sem mig snerti. Það er alveg á hreinu að síðustu ár hefur líf mömmu snúist um það að reyna að lifa einhvern veginn án þín, komast af án þín.Drykkjan og óreglan, þetta hófst allt saman eftir að þið skilduð. Þér er auðvitað ljóst að líf mitt er ekki ósnert af líferni hennar. Finnst þér þú ekki skulda mér, að ég tali nú ekki um mömmu, einhverja skýringu á því hversvegna þú hunsaðir hana, og lést þig hreinlega hverfa fyrirvaralaust.Þú skildir hana eftir í tómarúmi sem aldrei hefur verið fyllt.

Vífill

Ég gerði það sem ég ég varð að gera.

Bergur

Þú hafðir áhyggjur af því þegar ég byrjaði að ég mundi ekki endast í þessu, að ég mundi hlaupa frá náminu. En nú sé ég að það gæti allt eins verið þú, sem meirri hætta er á að klikkir. Hvað hefur þú að fela?

Vífill

Það sem þú segir er að vissu marki sanngjörn gagnrýni.Sannleikurinn er sá að mér urðu á mistök, en þau voru þess eðlis að ég gat ekki gert annað en það sem ég gerði. Ég veit ekki hvernig ég get útskýrt þetta fyrir þér Bergur. (Stendur upp hugsi og gengur að persnesku teppi sem hangir á veggnum)Persnesk teppi eru fræg fyrir fegurð sína um allan heim. Þau eru gjarnan ofin í þorpum þar sem allir þorpsbúar taka þátt í vefnaðinum og eru rándýr því stundum tekur heilt ár að vefa eitt slíkt. Oftast er mynstur teppisins teiknað upp, litirnir ákveðnir og svo er hafist handa á risastórum vefstól þar sem hver þorpsbúi leggur til ákveðna vinnu í verkefnið. Þegar líða tekur á vefinn, kemur oft í ljós að mistök hafa átt sér stað. Einhver hefur ofið rangan lit eða villu í mynstrið. Öllum er ljóst að ekki er hægt að rekja teppið upp sem komið er, og því er nú kallað á þann sem gerði teikninguna og honum falið að breyta henni þannig að mistökin verði eðlilegur hluti af mynstri teppisins. Mistökin verða sem sagt felld inn í heildina og verða þegar upp er staðið hluti af feguð verksins.(Sest aftur) Líf hvers okkar er eins og þessi teppavefnaður.Þegar að við gerum einhver mistök, sem eru óumflýjanleg því ekkert okkar er fullkomið, er hlutverk okkar að reyna að bæta fyrir mistökin. Ekki með því að rekja allt upp, því ekkert er hægt að taka til baka, heldur að leitast við að fella mistökin inn í líf okkar og læra að lifa við þau.

Bergur

(Hæðinn)Það er eins og mamma segir, þú ert snyllingur. Við skulum halda þessu dæmi þínu aðeins áfram. Þið mamma hófuð sem sagt að vefa teppi, þú gerðir mistök og flúðir án þess að láta vita af þeim. Hættir þátttöku í verkefninu og enginn skilur í hverju þessi mistök þín liggja nema þú.

Vífill

Já ég hætti og fór, gat ekki annað. Síðan hef ég verið einn að vefa þessar slitrur sem líf mitt er. En ég get fullvissað þig um það að með tilburðum mínum til þess að kenna þér það sem þú ert svo greinilega skapaður til Bergur minn, finnst mér teppið mitt vera að taka á sig þolanlegri mynd.

Bergur

Ertu að reyna að bæta fyrir eitthvað með því að taka mig að þér?

Vífill

Ég er að reyna að gera það sem er rétt. Það er allt og sumt. Mig grunaði snemma að í þér byggi snilligáfa sem mundi leiða þig út á mjög vafasamar brautir ef hún fengi ekki útrás. Síðustu tvö ár hafa sannað að ég hafði rétt fyrir mér.

Bergur

Svo þú heldur að ég hafi verið skapaður til að spila á píanó rétt eins og þú.

Vífill

Það hef ég aldrei sagt, en hæfileikar þínir liggja óumdeilanlega á sviði tónlistar. Þú hefur að sjálfsögðu eins og allir menn víðari tilgang.

Bergur

Og hver er þessi víðari tilgangur?

Vífill

Að fullnægja eftir bestu getu þeim andlegu og efnislegu grunn-þörfum sem líf okkar manna byggist á.

Bergur

Sem eru?

Vífill

Rétt eins og til eru efnislegar grunn-þarfir sem þarf að fullnægja til að við getum lifað, eru til andlegar grunn-þarfir. Þær er tvær eftir því sem ég fæ best séð. Að elska og að þekkja. Á þessum hvötum grundvallast allt okkar andlega líf og það við köllum í daglegu tali siðmenningu er afleiðing samruna þessara efnislegu og andlegu grunn-þarfa.

Bergur

Það stendur aldrei á skýringunum frá þér þegar kemur að lífsspekinni.En hvað með sannleikann? Ef það er grunnhvöt hjá mér að þekkja, hlýtur það að vera grunnþörf til að þekkja sannleikann og honum kýst þú að halda leyndum fyrir mér.Hefur þú rétt til þess?

Vífill

Þar hittir þú naglann beint á höfuðið Bergur. Sumt höfum við rétt til að vita, annað ekki. Auðvitað hefði verið betra ef ég hefði getað gefið Mömmu þinni skýringu á sínum tíma,en ég mat það svo þá jafnt sem nú að þetta væri mitt einkamál.

                                                   Þögn

Bergur

(Verður einlægur)Finnst þér í raun og veru að ég eigi ekki að fara til Flórída?

Vífill

Mér finnst í raun og veru að þú eigir að fara. Ég vildi vera viss um að þú færir þangað á réttum forsendum. Veistu hvort það er til píanó á heimilnu.(Brosir)

Bergur

Það veit ég því miður ekki. En hvað um það, eigum við ekki að fara að byrja. (Gerir sig líklegan til að hefja tímann. Sest við píanóið og slær fyrstu nóturnar í verkinu, Hættir við og blaðar í gegnum þær) Heyrðu, þetta er eftir þig.

Vífill

Já eitthvað sem þú hefur aldrei heyrt áður. Eitt af afkvæmum mínum sem vel flest liggja hér ókláruð í yfir-troðnum skúffum og hillum. Sjáum nú hvaða höndum þú ferð um kennarann þinn.

Bergur

Dauðans dyr, voða er þetta eitthvað þunglyndislegur titill.

Vífill

Það finnst mér ekki. Þetta er sónata um lífið.

Bergur

Af hverju kallar þú hana ekki þá um lífið eða eitthvað svoleiðis.

Vífill

Vegna þess að ég er að skoða lífið út frá sjónahóli dauðans.

Bergur

Þetta virkar samt voðalega þunglyndislegt.

Seinna um daginn Vífill og Bergur hafa lokið við kennslustundina,Bergur er farinn og Vífill er að semja niðusokkinn við píanóið. Elsa kemur hljóðlátlega inn í stofuna án þess að Vifill verði henn var.

Elsa

Long time no see Vífill

Vífill

Elsa, hva,þú hér, hefur eitthvað komið fyrir.

Elsa

Tja, komið fyrir. Jú víst hefur sitthvað komið fyrir. Á annars ekki að bjóða mann velkomin.

Vífill

Jú, fyrirgefðu,sæl Elsa mín. (Stendur upp og kissir Elsu á kinnina. Elsa litast um)

Elsa

Já, eins og ég ímyndaði mér.

Vífill

Tja, þú veist hvernig ég vil hafa hlutina.

Elsa

Ég er nú ekki svo viss um það.

Vífill

Þú gerðir það alla vega einu sinni.

Elsa

Já einu sinni var, kóngur og drottning í ríki sínu.

Hvað ertu að fást við þessa dagana fyrir utan drenginn minn.

Vífill

Æ þetta sama, aftur og aftur í mismunandi röð.

Elsa

(Horfir á tebollana á borðinu)Þú átt kannski te að bjóða manni svona upp á gamalan kunningsskap.

Vífill

Viltu ekki taka af þér?

Elsa

Nei, ég er ekki viss um að ég ætli að stoppa lengi.

Vifill

Ég ætla að setja ketilinn á. (Bregður sér frá og á meðan litast Elsa meira um)

Elsa

Svo hér hefur þú alið manninn síðast liðin ár og svitnað ofan í nótnaborðið. Ertu hættu að reykja. Er þér ekki sama þótt ég kveiki mér í. (Tekur upp sígarettur og kveikir sér í einni) Áttu ekki öskubakka.

Vífill

(Kemur aftur inn og með undirskál í hendinni og leggur á borðið)Því miður, enginn öskubakki. En þér er velkomið að reykja. Ég skal koma með undirskál.

Elsa

Já mér er sko velkomið að reykja. Hvað segirðu annars Vífill, þarftu nokkuð að fara eitthvað.

Vífill

Nei, nei, ég þarf ekkert að fara.

Elsa

Nei, mig grunaði það reyndar. En hvernig lýst þér annars á þessi Flórídaplön hjá stráknum.

Vífill

Nú svo þú veist þá af þeim. Bergur sagðist bara hafa minnst á þau við þig.

Elsa

Auðvitað veit ég af þeim. Við eru mjög náin ég og Bergur. Hann segir mér allt. Ertu búinn að gefa grænt ljós á þetta.

Vífill

Já, græn-leitt allavega. Hann veitt alveg hvað er í húfi og ég held að þetta komi ekki veg fyrir að hann klári prófið í vor með sóma.

Elsa

Þessi próf upp í tónlistarskóla eru nú bara upp á pappírana það veistu vel Vífill. Þau eru formsatriði. Hvað finnst þér um Sólrúnu.

Vífill

Ekki neitt, hef aldrei hitt hana. En Bergur er hrifinn af henni, það fer ekki milli mála.

Elsa

Já það er svo sem ekki neitt að segja við eðlilegri hormónastarfsemi.Þú kannast við það Vífill, væntanlega úr fortíðinni þó.

Vífill

(Óöruggur með sig)Og, og hvers vegna komstu svo hingað.

Elsa

Hvað, er eitthvað óeðlilegt að móðir nemanda komi til þess að ræða við kennarann. Ég vildi byrja á því að þakka þér fyrir drenginn. Betra seint en aldrei. Og svo vildi ég ræða við þig um framtíð Bergs. því verður ekki á móti mælt að þú hefur gert ýmislegt fyrir drenginn minn sem aldrei verður að fullu þakkað. Þú hefur verið örlátur á allt það sem þú hafðir að gefa. Ég er ekki frá því að þú hafir líka gefið Bergi þá ást og athygli sem hvert barn gæti verið ánægt með að fá frá föður sínum. Þú hefur gert hann að efnilegasta píanista sem þjóðin á og efni í mikinn listamann með því að miðla honum lífspeki þinni og reynslu. Fyrir mína parta verð ég að viðurkenna að sumt af því sem Bergur hefur verið að hafa eftir þér heima fyrir, hefði mér sjálfri ekki veitt af hér forðum. En við vitum að það er erfitt að kenna gömlum hundi að sitja. En það er jú fortíðin Vifill. Hvað með framtíðina?

Vífill

(Fer að sýsla við nótur og taka þær saman.) Framtíðin já? Bergi Fleygir fram. Aðal áhyggjumálið er að finna honum skóla við hæfi. Juliard kemur auðvitað sterklega til greina en það er dýr skóli. Vín er líka alltaf inn í myndinni.

Elsa

(Hæðinn) Já Vín.

Vífill.

Svo verður hann að ákveða hvort hann ætlar að fara út í tónsmíðar eða einleik. Hann gæti auðvitað hvorutveggja ef hann kýs. En ég held að sem einleikari mundi hann enda uppi sem stjórnandi áður enn hann yrði fertugur. Hann hefur bæði karakterinn og einurðina sem þarf til fleyta honum hvert sem hann óskar.

Elsa

Hann er eins og þú varst.

Vífill

Hugsaðu þér, tvö ár og hann er orðin betri píanóleikari en ég nokkru sinni var.Sólrún eða ekki Sólrún, eins og er held ég að ekkert geti skaðað hann nema þá kannski þú eða ég.

Elsa

Hvað áttu við skaðað hann. Hvað ertu að gefa í skyn?

Vífill

Ekkert. Aðeins það að við stöndum honum næst og það sem við gerum hefur áhrif á hann. Ef hann er ástfanginn er það gott. Hann þarf að fara í gegnum eldinn eins og aðrir. Ef þetta gengur ekki, hefur hann þroska til að takast á við það, svo mikið er víst.

Elsa

Eldurinn já Vífill, við þekkjum eldinn ekki satt.

Vífill

(Hættir sýslinu)Jæja Elsa, allt í lagi. Við skulum bara tala umbúðalaust. Bergur sagði mér frá samtölum ykkar um fortíð okkar. Hann vildi fá að vita hversvegna ég sleit sambandinu við þig á sínum tíma. Hann sagði að það væri mér að kenna hversu erfiðlega þér hefur gengið að fóta þig í lífinu. Ef svo er, var mér ekki kunnugt um það. Ég vissi bara að fljótlega eftir að ég fór, varstu komin með Anton aftur upp á arminn og framtíðin virtist brosa við þér. Nú, svo fór ég til Vínar eins og til stóð.

Elsa

(Hlær hæðnislega) Já þú í Vín og ég í vínið. Þú veist að Bergur heldur að þú sért faðir hans.

Vífill

Hvað áttu við.

Elsa

Hann segist geta lesið það út úr ýmsu því sem þú hefur bæði sagt og gert og ekki hvað síst út úr því sem þú hefur látið ósagt og ógert.

Vífill

Þú hefur væntanlega getað sannfært hann um að svo er alls ekki.

Elsa

Ég reyndi, en ég er ekki viss um að það hafi tekist. Hann vill vera sonur þinn Vífill.

Vífill

En þú hlýtur nú að geta….

Elsa

(Grípur fram í fyrir Vifli mjög afslöppuð og mjúkmál,nánast kæruleysisleg)

Vífill minn. Hversvegna í fucking helvíti fórstu frá mér.

Vífill

(Horfir á hana um stund þögull)Trúðu mér Elsa, ég gat ekki annað.

Elsa

Hvers vegna gastu ekki annað. Þú gast haldið áfram að vera hjá mér. Tvö ár við ylinn af eldinum, og svo helhuldi. Veistu, ég er búinn að eyða ótöldum árum og shit-load af peningum í sálfræðinga til að átta mig á því hvenær og hversvegna nákvæmlega þú ákvaðst að fara.Og ég er engu nær.Hvað gerði ég þér eiginlega. Hvað var að mér.

Vífill

Ég fór af því að ég gat ekki haldið áfram að elska þig á þann hátt sem ég gerði. Það var ekkert að þínu fari eða gjörðum. Ástæðan var að ég skuli vera ég.

Elsa

Þvílíkt bull Vífill. Þú ættir að heyra í sjálfum þér. Því getur þú ekki bara viðurkennt að þú snyllingurinn, heimspekingurinn og heimsmaðurinn, ákvaðst skyndilega að veran sem að féll fram að fótum þínum í lotningu, var ekki þess virði að elska lengur. Þú hélst bara að þú elskaðir mig. Alla vega þegar þú varst að stinga undan Antoni. Beittir öllum brögðum í bókinni til að ná mér frá honum þó þess þyrfti alls ekki við.

Vífill

Ég gerði mistök.

Elsa

Mistök. OK darling. Og þú villt ekki segja mér í hverju þau mistök eru fólgin. Mikið vona ég að Guð sé til og í alvöru miskunsamur. Annars ert þú í slæmum málum.

Vífill

(Stekkur allt í einu upp og hleypur fram í eldhúsið og grípur með sér teketilinn) Við ætluðum að fá okkur te, var það ekki..

Elsa

Ég held að ég láti það eiga sig að drekka te með þér. Ég er hætt að drekka með þrjótum.

Vífill

Þetta er alveg að koma. (Birtist með tekönnuna og bolla og leggur hvorutveggja á borðið)Hvað varstu að segja?

Elsa

(Stendur upp og hneppir frá sér kápunni. Hún er nakin innan undir og sýnir Vífli sjálfa sig.)Sérðu ástin mín ég hef lítið breyst.Þú varst vanur að segja að líkami minn fyllti þig af innblæstri.Eftir því sem Bergur segir, veitti þér ekki af smá innblæstri til að klára eitthvað af þessum verkum þínum. Minnir þetta þig ekki á eitthvað?(Dansar fyrir hann nokkur spor)

Vífill

(Leggur rólega frá sér teið gengur að Elsu og hneppir að henni kápunni)Þú ert fögur Elsa og munt ætíð vera fögur, allavega í mínum augum. En…

Elsa

En hvað. Ertu alveg dauður í öllum æðum maður (Hrifsar sig lausa og klárar sjálf að hneppa kápunni)Það þurfti oft minna hérna áður fyrr til að koma þér til. Hvað er eiginlega langt síðan að þú hefur verið með kvennmanni.

Vífill

Hættu þessu Elsa, Hættu!

Elsa

Hætta hverju. Hér er ekkert að gerast.

Vífill

Þú,veist ekkert….

Elsa

Nei, þar rataðist þér satt orð á munn, ég veit ekkert. Ekkert annað en að þú hefur falið þig í þögn og aðgerðarleysi gagnvart mér í öll þessi ár. Og á meðan hef ég beðið eftir þér. Beðið eftir þér dauða-drukkin, beðið eftir þér með einhverja menn inn í mér sem ég vissi varla hvað hétu, beðið eftir að þú kæmir til að halda áfram að byggja með mér Kamelot.

Vífill

Þú fórst þínar leiðir og ég mínar.

Elsa

Stundum hefur mér tekist að láta sem þú værir dauður, þá gekk  mér best. En það þurfti lítið til að minna mig á að það væri blekking. Allt þar til fyrir tveimur árum varð ég að berjast gegn því á hverjum degi að grípa ekki til einhverra deyfilyfja til að geta afborið raunveruleikann. Ég þoldi ekki við. Og svo þessi ákvörðun að senda þér Berg. Auðvitað vissi ég að Bergur var að fara í hundana og trúðu mér, þú varst algjört neyðarbrauð, en samt vissi ég að þú varst sá eini sem gætir hjálpað. Oh djöfull hef hatað þig Vífill. (Horfir á Vifil Þögul um stund) Segðu mér eitt, hvers konar maður ertu eiginlega.

Vífill

Heldurðu ekki að ég mundi segja þér ástæðuna ef ég gæti það.

Elsa

Hva, engar lærðar dæmisögur, engar viturlegar ráðleggingar, ekkert. Þar kom að. Ég veit að ég hefði ekki átt að láta kynni mín af þér eyðileggja líf mitt Vífill. Ég veit innst inni að þú ert ekki ábyrgur fyrir því hvernig mér líður. Ég er jú búin að liggja á bekknum í ótaldar klukkustundir. En þrátt fyrir allt það get ég bara ekki skilið þessa sóun, sóun á ást og tíma. Hvers vegna fórstu, fyrirvaralaust og án nokkurra útskýringa. Það var svo ólíkt þér. En nú sé ég að þér getur ekki hafa verið sjálfrátt. Þú hefur sturlast, hreinlega gengið af vitinu. Nú sé ég hvernig þú hefur deyft þig fyrir umheiminum með því að sökkva þér ofaní tónlistina og ég skil að það sem sumir tóku fyrir ríkidæmi tilfinninga í verkum þínum er aðeins tregi. – Mikið var gott að ég hafði mig loksins í það að heimsækja þig. Sjá með eigin augum brjálun þína. – Mikið er gott að ég get farið núna og skilið ÞIG eftir.

 (Elsa strunsar út og Vífill situr eftir með andlitið í höndum sér)

Þriðji þáttur

Tveimur árum seinna í vinnustofu Vífils. Vífill situr við flygilinn og starir út í loftið. Á borðinu standa veitingar. Bergur kemur inn ásamt Sólrúnu sem hann leiðir. Þau eru uppá búin.

Bergur

(Syngur) It´s gona be a party tonight, party all night long..)

Vífill

(Byrjar að spila lagið á píanóið og trallar með og kallar svo) Hvar er mamma þín.

Sólrún

(Er byrjuð að dansa og svarar yfir tónlistina) Hún er á leiðinni Vífill.

Vífill

(Endar lagið með stæl og stendur upp) Hvert fór hún

Bergur

Hún sagðist þurfa að koma við í búð að kaupa you know what.(Þykist vera að reykja)

Vífill

(Syngur) New York New York (Tekur upp dagblað) Eðvarð Finns heldur ekki vatni yfir frammistöðu þinni á depúteringunni í fyrradag. Ég held að ég hafi bara ekki séð annað eins.

Sólrún

(Sposk) Hann þorir ekki annað, vill ekki eiga á hættu að móðga þig.

Vífill

Hól er nú tvíeggja sverð. Eftir því sem það er hlaðnara því meiri verða væntingarnar til manns.

Bergur

Já ég las þetta nú. Þetta stendur nú ekki undir nafni sem gagnrýni. En hvaðan fékk hann allar þessar upplýsingar um mig. Hann virðist vita meira um mig en ég sjálfur.

Vífill

Já já.(Les) Bergur er sonur Elsu Hermannsdóttur sem löngu er landskunn fyrir undirleik sinn með öllum fremstu einsöngvurum landsins. Óhætt er að fullyrða að Bergur sé eitt af þessum eplum sem ekki falla langt frá eikinni. Hann hefur undanfarin ár numið undir leiðsögn Vífils Bergmanns og tekið undarverðum framförum á mjög skömmum tíma.

Bergur

Ég hef nú aldrei skilið hvers konar epli það eru sem vaxa á eikum.

Sólrún

Já, ég hef nú ekki einusinni pælt í þessu.

Vífill

Jæja, hér er allt klárt,nóg að drekka og snarla.Má ekki bjóða ykkur eitthvað.

Bergur

Þetta er aldeilis flott. Grafinn lax og súkkulaði hjúpuð jarðarber. Maður spyr ekki að því að þú ert flottur þegar þú ert flottur Vífill.

Vífill

Það er nú orðið ansi langt síðan að ég hef haldið hóf hérna heima, hvað þá annarsstaðar. Held að ég muni ekki hvenær það gerðist síðast.

Bergur

Láttu nú ekki svona. Þetta var nú engin smáveisla sem var haldin þegar að Simfónían frumflutti eftir þig Draumasvítuna í fyrra. Forsetinn og allir mættir.

Sólrún

Það var nú veisla sem haldin var fyrir hann Bergur.Hann sjálfur kom ekkert nálægt….

Það heyrist bankað á útidyrnar

Bergur

Þetta er örugglega mamma.

Vífill

(Fer til dyra og inn kemur Elsa) Jæja þá eru allir mættir.

Elsa

(Elsa strunsar inn í stofuna, kastar af sér kápunni og sest í stól) Sælir krakkar, réttu mér eitthvað að drekka Solla mín. Jæja, er stuðið ekki byrjað. Komdu og kisstu mig Bergur.(Bergur smellir kossi á kinn Elsu)Sæll Ástin, rosalega eru menn flottir. Það var vel til fundið hjá þér Vífill að halda drengnum hóf og næstum fyrirsjáanlegt að þú mundir vilja enda þessa kennslu með formlegum hætti. Mjög í karakter.

Sólrún

(Réttir Elsu glas með einhverju glæru)Vífill var nú að spila rokk fyrir okkur áðan.

Elsa

Ummm sprite..Ég elska sprite

Vífill

Jæja má ekki bjóða ykkur eitthvað að borða. Þarna er sitt lítið af hverju og þið bjargið ykkur sjálf. Endilega fáið ykkur bita.

Sólrún

(Fær sér eitthvað af borðinu)Vá þetta er alveg æði hjá þér Vífill. Hvað er þetta?(Heldur uppi einhverju)

Vífill

Þetta er uxatunga með ólífufyllingu.Fann þetta upp sjálfur einu sinni.

Elsa

Ég man eftir því Vífill, gott ef ég hjálpaði þér ekki að saxa ólífurnar.

Vífill

Já,Það getur vel passað.

Bergur

Ehem.(Ber með teskeið í glas sitt og ber sig til með ýktum virðulegheitum) Virðulegi Kennari, yndislega móðir og ástkær unnusta. Þar sem þetta litla boð er nú haldið í tilefni þess að námi mínu er nú lokið undir leiðsögn míns ágæta kennara, langar mig við þetta tækifæri að segja örfá orð.(Lætur leikaraskapinn niður falla) Þegar ég kom hingað inn í fyrsta skipti var ég í vandræðum.Þegar ég fór héðan út í fyrsta skipti voru vandræði mín enn meiri að mér fannst. Mér leið eins og ég hefði gert kaupmála við þig Vífill um sál mína. Smám saman varð mér ljóst að í þessum mikla aga sem ég varð að lúta fólst líka frelsi mitt. Í dag rúmum fjórum árum seinna, þegar leiðir okkar skilja, a.m.k. um skeið, finnst mér ég samt vera í meiri vandræðum en nokkru sinni fyrr. Í veganesti hef ég ótæmandi sögur og sannindi sem hrotið hafa af vörum míns ástkæra kennara. Þú hefur kennt mér að umfram allt er nauðsynlegt fyrir sannann listamann að finna og vera farvegur fyrir sannleikann.(Þögn) Það er hans vegna sem ég hef ákveðið að staldra hér við. Ég mun ekki geta haldið áfram námi að svo búnu og takið þátt í því sem ég veit að er ein stór lygi.

(Þessum orðum Bergs fylgir grafarþögn. Vífill sest niður rólegur og horfir fram fyrir sig. Elsa horfir glottandi á Berg. Sólrún styllir sér upp við hlið Bergs og tekur um hönd hans)

Sólrún

Haltu áfram ástin.

Bergur

Já lygi, stóru lyginni sem eitrar allt sem við þykjumst vera að gera. Ég veit fyrir víst Vífill, þó engin hafi viljað segja það hreint út, að við erum nánari og skyldari en þú og mamma hafa viljað vera láta. Allir aðrir virðast vita það. Mikið ertu líkur honum læriföður þínum. Það er svo sterkur svipur með ykkur Vifli. Þetta eru orðin sem dunið hafa í mínum eyrum upp á síðkastið. Ég veit Vífill…… að þú ert faðir minn.Og ég veit líka að þú ert að láta þína eigin drauma rætast í gegnum mig, soninn sem þú vegna einhverra furðulegra ástæðna villt ekki gangast við. Ég vil ekki, mun ekki, halda áfram eins og ekkert sé án þess að þið bæði tvö viðurkennið þetta. Það eina sem ég skil ekki er af hverju það var svona mikilvægt að leyna mig þessu. Vífill, pabbi. Hvað er svona hræðilegt við að eiga mig fyrir son.

(Þögn)

Elsa.

(Stendur upp hlægjandi) Jæja Vífill, vefst þér þá tunga um tönn?

Vífill

Þetta,, þetta er einhver hræðilegur misskilningur...Þú ert ekki sonur minn Bergur. Ég get fullvissað þig um...

Bergur

Er ég það ekki nei. Samt hrópar allt í kringum mig hið gagnstæða. Hvernig má það vera.

Vífill

Ég veit að ýmislegt gæti bent til að svo sé en svo er ekki. Það er sannleikurinn. Elsa...

Bergur

Jæja, komdu Sólrún. Við höfum ekkert meira hér að segja eða gera. Ég mun láta þá hjá Juliard vita að ég mun ekki mæta til leiks í haust.

Vífill

Ætlaðrðu virkilega að henda öllu á glæ .........

Bergur

Vertu sæll Vífill (Gengur ásamt Sólrúnu að útidyrunum. Elsa stendur upp og gerir sig líklega til að fara líka)

Vífill

(Berst greinilega við tilfinningar sínar)Bergur ekki gera þetta. Þú mátt ekki láta þetta fara svona.  Gott og vel. Þá það. Bergur,Sólrún komið aftur og setjist niður. Bergur og Sólrún koma  aftur inn og fá sér sæti. Elsa sest líka. Öll stara á Vífil.)

Elsa

Jæja Vífill, ertu þá loksins tilbúinn til að tala?

Vífill

(Ráfar um gólfiðí öngum sínum) Fyrir 18 árum rúmum, já daginn fyrir að ég stóð upp úr rúminu þínu og lét mig hverfa, fékk ég símtal. Það var frá Móður þinna Elsa sem þá var orðin rúmföst heima hjá sér af krabbameininu sem dróg hana loks til dauða. Hún vildi umfram allt að ég kæmi að hitta sig heima hjá sér þennann sama dag. Eins og þú veist, þekktumst við dálítið frá fyrri tíð þegar að hún var að syngja með hljómsveitum á danstöðum hér og hvar um landið. Ég var stundum kallaður til sem lausamaður þegar einhver veiktist og kynntist Freydísi þannig í gegn um spilamennskuna. Ég ók strax suðureftir. Hún sagði að Anton hefði komið að heimsækja sig nýverið og sagt henni að þú værir farinn að dandalast með mér eins og hún orðaði það. Henni var greinilega ekki ljóst hversu alvarlegt samband okkar var þegar orðið, enda þið tvær ekki í miklu sambandi eða nánu. Hún byrjaði á að rifja upp gamla tíma og fór svo að tala um ákveðinn dansleik sem ég mundi takmarkað eftir. Auðvitað var þar ótæpilegt áfengi haft um hönd. Ég mundi samt að við gistum öll saman á Hóteli þessa nótt, og þá nótt deildi Freydís rekkju með mér.

Elsa

Ó Guð (Elsa brestur í grát)

Vifill

Hún sagði að fáeinum dögum seinna hafi hún gert sér grein fyrir að hún væri ólétt. Um sama leiti átti hún í stuttu ástarsambandi við bandaríkjamann og því hafi hún kennt honum barnið. Hún sagðist í fyrstu aldrei hafa verið viss um hver var hinn raunverulegi faðir barnsins væri, og látið það liggja á milli hluta af ýmsum ástæðum. En seinna hafi hún sannfærst um að það væri ég. Mér varð samstundis ljóst hvað þetta þýddi. Ég gerði mér grein fyrir ástæðu þess sem ég hafði lengi vellt fyrir mér. Hvers vegna við drógumst svona hvert að öðru Elsa og urðum svona náin löngu áður en að við hófum nokkuð sem talist gat kynferðislegt samband. Hún spurði einskis frekar og þegar að hún hafði sagt mér það sem henni lá á hjarta, virtist áhugi hennar á frekari samræðum hverfa.

Elsa

En Vífill, Vífill.

Vífill

Já ég veit.

Elsa

Hvað hefur þú gert?

Vífill

Þegar ég kom til baka fór ég rakleiðis niður í Naust og drakk þar til staulaðist heim til þín seint um kvöldið.

Elsa

Svafstu virkilega hjá mér eftir að þú vissir að ég var dóttir þín.

Þögn

(Vífill hnýgur niður í sófann við hlið Elsu. Bergur og Sólrún ganga að flyglinum setjast og Bergur byrjar að leika.)

Bergur

En, en hvers vegna sagði amma aldrei neitt við þig mamma.

Vífill

Ég hef oft spurt mig sömu spurningar. Stundum héllt ég jafnvel að hún hefði gert það og þú Elsa vissir hvernig í öllu lá. Hún lifði jú í næstum ár eftir að þetta gerðist.

Elsa

En þetta getur ekki verið svona. Hún sagði aldrei hreint út að ég væri dóttir þín.

Vífill

Nei. Ekki berum orðum, en ég vissi að það var þannig. Fann það í hverri taug.

Elsa

Og ég sem héllt að ég væri búin að upplifa allan skallann. En þetta, þetta er eins og í bíó mynd. Hvernig á maður að bregðast við svona löguðu.

(Snýr sér að Sólrúnu)Jæja Solla mín. Finnst þér ekki lífið dásamlegt.

Það er víst of seint fyrir mig að leita til kvennaathvarfsins er það ekki.

Bergur

(Gengur að teppinu á veggnum og slær á það)Það þarf heldur betur að breyta teikningunum núna er ég hræddur um. Hefur þér ekki fundist þú hljóma soldið falskt á stundum. Stundum þegar að ég var að tannbursta á mig fyrir framan spegilinn á kvöldin, sá ég þér bregða þar fyrir. Og nú veit ég hvers vegna.

Elsa

Þetta getur einfaldlega ekki verið satt og ef það er satt ertu skrímsli Vífill. Hvers vegna sagðir þú aldrei neitt.

Fjórði þáttur

Vífill situr við flygilinn og spilar. Elsa kemur inn og heldur á bréfi.Vífill hættir að spila og gengur til Elsu.

Vífill

Jæja.

Elsa

Það var að koma

Vífill

Ertu búin að lesa það?

Elsa

Nei, mér fannst að við ættum að gera það saman.

(Tekur béfið opnar það og þau lesa saman í hljóði. Horfast síðan í augu og fallast í faðma.)

Endir